Chcemy się wyprowadzić z UK do Polski. Co musimy zrobić, aby przewieźć nasz dobytek?
Na wstępie informujemy, że zgodnie z unijnymi przepisami nie wolno wwozić do Unii Europejskiej (UE) roślin, owoców, warzyw, kwiatów i nasion bez świadectwa fitosanitarnego. Szczegółowe informacje znajdą Państwo na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
MIENIE PRZESIEDLENIA
Zwolnienie z należności celnych przywozowych MIENIA OSOBISTEGO (tzw. mienia przesiedlenia) należącego do osób fizycznych, przenoszących swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego (nie będącego członkiem UE np. z Wielkiej Brytanii) na obszar celny Unii, zostało uregulowane w przepisach art. 3-11 WSZC (wspólnotowego systemu zwolnień celnych).
Uwaga: Używane zamiennie określenia w rodzaju np. Unia/Wspólnota, unijny/wspólnotowy – odnoszą się zawsze do Unii Europejskiej.
Zgodnie z art. 123 WSZC w przypadku, gdy zwolnienie z należności celnych przywozowych następuje pod warunkiem szczególnego przeznaczenia towarów przez odbiorcę, jedynie właściwe organy państwa członkowskiego, na obszarze którego towary mają być tak wykorzystane, mogą udzielić zwolnienia.
W świetle powyższego, aby przywożone do wykorzystania w Polsce mienie osobiste mogło zostać zwolnione z należności celnych przywozowych, to musi być zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu w polskim urzędzie celno-skarbowym (oddziale celnym). Należy przy tym podkreślić, że jeżeli zgłoszenie do procedury dopuszczenia do obrotu ma się odbyć w polskim urzędzie celno-skarbowym, który nie jest jednocześnie urzędem celnym pierwszego wprowadzenia na obszar celny Unii, to w momencie przekraczania granicy celnej Unii, mienie takie powinno zostać zgłoszone właściwym organom celnym i objęte procedurą tranzytu (na dokumencie T1).
Uwaga: W przypadku przywozu towarów z jednego z państw trzecich będących stronami Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej (Islandia, Norwegia, Macedonia, Szwajcaria, Serbia, Turcja) – procedurę tranzytu można rozpocząć w takim państwie.
Zgodnie z krajową regulacją art. 36 Prawa celnego zwolnienie od należności przywozowych stosuje się na wniosek zgłaszającego. W omawianym przypadku wniosek stanowi odpowiednio wypełnione zgłoszenie celne.
POJĘCIE MIENIA OSOBISTEGO
Zgodnie z „definicją” określoną w art. 2 ust 1c WSZC „mienie osobiste” oznacza każde mienie przeznaczone na własny użytek osób zainteresowanych lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych – mienie osobiste tworzą w szczególności:
– majątek ruchomy gospodarstwa domowego, czyli rzeczy osobiste, bielizna pościelowa, umeblowanie i wyposażenie przeznaczone na własny użytek danych osób lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstwa domowego;
– rowery i motocykle, prywatne pojazdy mechaniczne i przyczepy do nich, przyczepy campingowe, łodzie wycieczkowe i prywatne samoloty.
Dobytek gospodarstwa domowego właściwy dla zwykłych potrzeb rodziny, zwierzęta domowe i zwierzęta wierzchowe, jak również przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania przez osobę zainteresowaną rzemiosła lub zawodu, również stanowią „mienie osobiste”.
Mienie osobiste nie może mieć takiego charakteru bądź ilości, która wskazywałaby, że jest przywożone w celach handlowych.
WYŁĄCZENIA ZE ZWOLNIENIA
Zgodnie z art. 6 WSZC zwolnienia nie stosuje się do:
– wyrobów alkoholowych;
– tytoniu i wyrobów tytoniowych;
– handlowych środków transportu;
– przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć.
PRZESŁANKI ZWOLNIENIA Z NALEŻNOŚCI CELNYCH
Zgodnie z art. 3 WSZC zwolnione z należności celnych przywozowych jest mienie osobiste przywożone przez osoby fizyczne przenoszące swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty. Przy czym zwolnienia tego udziela się z zastrzeżeniem art. 4-11 WSZC, czyli po spełnieniu prawem określonych warunków (przesłanek), a w szczególności:
Artykuł 4 WSZC (posiadanie, używanie i przeznaczenie mienia)
Zwolnienie ograniczone jest do mienia osobistego, które:
1. a) z wyjątkiem szczególnie uzasadnionych okoliczności, pozostawało w posiadaniu oraz, w przypadku towarów nieprzeznaczonych do konsumpcji, było używane przez osobę zainteresowaną w jej poprzednim miejscu zamieszkania przez co najmniej 6 miesięcy przed datą, w której osoba zainteresowana przestała zamieszkiwać w państwie trzecim, który opuściła;
2. b) jest przeznaczone do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zamieszkania.
Artykuł 5 WSZC (okres zamieszkania osoby poza Unią)
1. Zwolnienie może zostać udzielone tylko osobom, których miejsce zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
2. Jednakże właściwe organy mogą zezwolić na odstępstwa od zasady ustanowionej w ust. 1 pod warunkiem że wyraźną intencją osoby zainteresowanej było zamieszkiwanie poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
Artykuł 7 WSZC (okres dopuszczenia mienia do obrotu w Unii)
1. Z wyjątkiem szczególnych przypadków (zob. art. 9 WSZC), zwolnienie przyznawane jest tylko w przypadku mienia osobistego dopuszczonego do swobodnego obrotu w ciągu 12 miesięcy od daty ustalenia przez osobę zainteresowaną miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty.
2. Mienie osobiste może zostać dopuszczone do swobodnego obrotu w kilku oddzielnych partiach w okresie, o którym mowa w ust. 1.
Artykuł 8 WSZC (okres nieodstępowania mienia)
1. W ciągu 12 miesięcy od daty dopuszczenia do swobodnego obrotu, mienie osobiste, które zostało zwolnione z należności celnych przywozowych, nie może być pożyczane, oddawane w zastaw, wynajmowane lub odstępowane, odpłatnie lub nieodpłatnie, bez uprzedniego poinformowania o tym właściwych organów.
2. Każde pożyczenie, oddanie w zastaw, wynajęcie bądź odstąpienie przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, powoduje obowiązek uiszczenia należności celnych przywozowych od danego mienia według stawki obowiązującej w dniu takiego pożyczenia, oddania w zastaw, wynajęcia lub odstąpienia oraz według rodzaju rzeczy i wartości celnej ustalonej lub przyjętej w tym dniu przez właściwe organy.
Uwaga: Zgodnie z art. 55 UKC (Unijnego Kodeksu Celnego) do okresów, dat i terminów określonych w przepisach prawa celnego (w tym WSZC) – co do zasady – stosuje się przepisy rozporządzenia Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71.
ZGŁOSZENIE CELNE
Zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu w Polsce dokonuje się w formie elektronicznej, czyli z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych – przy wykorzystaniu systemu AIS/IMPORT (Automatyczny System Importu).
Szczegółowe informacje dotyczące obsługi oraz wypełniania zgłoszeń celnych w ramach systemu AIS/IMPORT – dostępne są na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), pod adresem/linkiem (ścieżka: Katalog e-Usług >> e-Import): https://puesc.gov.pl/web/puesc/e-import – dostępne są tam m.in. aktualne wersje następujących dokumentów:
– Informator dla podmiotów zaangażowanych w przywozowe procesy celne realizowane drogą elektroniczną (AIS/IMPORT);
– Instrukcja wypełniania zgłoszeń celnych AIS/IMPORT, AES/ECS2, NCTS2.
Informacje na PUESC, które dotyczą systemu AIS/IMPORT – dostępne są także pod adresem/linkiem (ścieżka: SISC >> AIS): https://puesc.gov.pl/web/puesc/ais
Zgodnie z § 26 ust. 3 RMF w przypadku dokonywania zgłoszeń celnych towarów, o których mowa m.in. w art. 3 WSZC (klasyfikowanych według kodu CN 9905 00 00 albo CN 9919 00 00), do zgłoszenia celnego dodatkowo dołącza się spis przywożonych rzeczy w zestawieniu ilościowym i wartościowym, sporządzony w dwóch egzemplarzach.
W myśl art. 69 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego w naszym kraju organem celnym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego – jako organ pierwszej instancji. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy KAS do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy m.in. obejmowania towarów procedurami celnymi oraz wykonywania innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego.
Zgłoszenia celnego towarów do procedury dopuszczenia do obrotu w naszym kraju można dokonać w urzędzie celno-skarbowym (oddziale celnym) – z uwzględnieniem przepisów wykonawczych RMRF, wydanych na podstawie art. 17 Prawa celnego, określających urzędy celno-skarbowe oraz podległe im oddziały celne, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary.
Uwaga: Od 2018 r. nastąpiła centralizacja obsługi elektronicznych zgłoszeń celnych, zgodnie z którą utworzono Centra Urzędowego Dokonywania Odpraw (CUDO). W poszczególnych urzędach celno-skarbowych elektroniczne zgłoszenia składane są do jednego wyznaczonego oddziału celnego, który pełni rolę CUDO. Pozostałe oddziały wyłącznie kontrolują zgłoszone towary oraz obsługują sprawy załatwiane w formie „papierowej”. Ogólnopolska siatka CUDO dostępna jest pod adresem (link/ścieżka): https://www.podatki.gov.pl/clo/informacje-dla-przedsiebiorcow/aeo-i-uproszczenia-celne/procedura-uproszczona/wytyczne-i-instrukcje/centrum-urzedowego-dokonywania-odpraw-cudo/
DOWODY SPEŁNIENIA WARUNKÓW
Zgodnie z art. 126 WSZC w przypadku, gdy niniejsze rozporządzenie określa, że zwolnienie stosuje się po spełnieniu pewnych warunków, osoba zainteresowana przedstawia właściwym organom dowody, iż takie warunki zostały spełnione.
Należy podkreślić, iż obowiązujące w Polsce przepisy prawa celnego nie zawierają żadnego katalogu dowodów dla przedmiotowego zwolnienia, czyli nie wymieniają żadnych dokumentów, które takie dowody mogą stanowić. Tym samym osoba zainteresowana może przedłożyć właściwym organom celnym wszelkie dostępne dowody na potwierdzenie spełnienia warunków do zastosowania tego zwolnienia (zgodnie z ogólną zasadą – wyrażoną w art. 126 WSZC).
Każdorazowo ocena dowodów, jakie osoba zainteresowana przedstawi na potwierdzenie spełnienia prawem wymaganych warunków (przesłanek) do zastosowania przedmiotowego zwolnienia z należności celnych przywozowych, będzie należała do naczelnika urzędu celno-skarbowego, właściwego ze względu na miejsce przyjęcia zgłoszenia celnego. Właściwy organ celny, rozstrzygając w sprawach należących do jego właściwości, jest uprawniony do zbadania i oceny wszystkich posiadanych dowodów, pod względem faktycznym oraz prawnym.
ZWOLNIENIA OD PODATKÓW
Zwolnienie mienia osobistego z należności celnych przywozowych nie pociąga za sobą w sposób „automatyczny” zastosowania zwolnienia od należnych podatków (podatku akcyzowego, podatku od towarów i usług). Przesłanki zastosowania zwolnienia od podatków rozpatrywane są odrębnie, na podstawie obowiązujących w naszym kraju przepisów prawa podatkowego, czyli odpowiednio:
– zwolnienie z podatku akcyzowego (dot. samochodu osobowego) – art. 112 ustawy akcyzowej;
– zwolnienie z podatku od towarów i usług – art. 47 ustawy VAT.
ŹRÓDŁA DODATKOWYCH INFORMACJI
Informacje dotyczące zwolnienia z należności celnych przywozowych mienia osobistego można znaleźć pod adresem (link/ścieżka): https://www.podatki.gov.pl/clo/informacja-dla-osob-fizycznych/mienie-przesiedlenia/
Aktualne dane kontaktowe wszystkich jednostek KAS (w tym urzędów celno-skarbowych/oddziałów celnych) – są dostępne pod adresem (link/ścieżka): https://www.gov.pl/web/kas/dane-teleadresowe-jednostek-kas
PODSTAWY PRAWNE
Zasady dokonywania zgłoszeń celnych do procedury dopuszczenia do obrotu (m.in. mienia osobistego) – regulują stosowane bezpośrednio przepisy unijne oraz przepisy krajowe, w szczególności:
– rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona Dz.U.UE.L. z 2013 r. nr 269, str.1, z późn. zm. – zwane: UKC);
– rozporządzenie Rady (WE) nr 1186/2009 z dnia 16 listopada 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz.U.UE.L. z 2009 r. nr 324, str. 23 – zwane: WSZC);
– rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U.WE.L. z 1987 r. nr 256, str. 1, z późn. zm. – zwane: WTC) – od 01.01.2021 r. zmienione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 2020/1577 z dnia 21 września 2020 r. zmieniającym załącznik I do WTC (Dz.U.UE L z 2020 r. nr 361, str. 1, z późn. zm.);
– rozporządzenie Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71 z dnia 3 czerwca 1971 r. określające zasady mające zastosowanie do okresów, dat i terminów (Dz.U.WE.L. z 1971 r. nr 124, z późn. zm. – wydanie specjalne Dz.U.UE.WS. rozdział 1, tom 1, str. 51, z późn. zm. – zwane: rozporządzeniem Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71);
– ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1382, z późn. zm. – zwana: Prawem celnym) – łącznie z przepisami wykonawczymi, w tym: rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 września 2016 r. w sprawie zgłoszeń celnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2262 – zwane: RMF), rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 21 lutego 2017 r. w sprawie urzędów celno-skarbowych oraz podległych im oddziałów celnych, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary (tekst. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 130 – zwane: RMRF);
– ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 722, z późn. zm. – zwana: ustawą akcyzową) – łącznie z przepisami wykonawczymi;
– ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm. – zwana: ustawą VAT) – łącznie z przepisami wykonawczymi;
– ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 505, z późn. zm. – zwana: ustawą KAS) – łącznie z przepisami wykonawczymi.
